Wie herkent dit niet: Stallijsten, inseminatielijsten, vaccinatielijst - analoog papierwerk. Varkenshouder Simon Donhauser (D) ergerde zich hieraan steeds meer. "Vroeger moest ik alles twee keer verwerken, eerst op papier in de stal en dan ook nog in de computer op kantoor of thuis.

Sinds 2015 runt de 27-jarige uit Amberg (Beieren) het zeugenbedrijf samen met zijn vader Jürgen en met de steun van zijn moeder en grootouders. "Ik ben vooral verantwoordelijk voor de zeugen en doe de boekhouding", legt de jonge boer uit. 400 Zeugen worden op het bedrijf gehouden, inclusief eigen aanfok. "In 2014 zijn we begonnen met het kruisen met Deense lijnen op onze DL/DE-hybriden. In 2016 zijn we overgestapt op Topigs Norsvin. Wat hij leuk vindt is dat de zeugen meer ontspannen zijn. Simon brengt momenteel ongeveer 13.000 biggen per jaar op de markt via een producentengroep.

Nieuw zeugenmanagementsysteem gezocht
Een goed en duidelijk zeugenmanagementsysteem is belangrijk voor het dagelijkse werk in de stal, maar vooral voor de fokkerij. Op een gegeven moment zat de jonge boer 's avonds op de bank met de stinkende zeugenkaart om de gegevens in het zeugenmanagement systeem bij te werken. "Toen was ik het zat, er moet een andere manier zijn".

Hij ging op zoek. Bij toeval liep Simon langs de stand van het Nederlandse bedrijf AgriSyst op EuroTier 2018. "We raakten aan de praat en ik realiseerde me al snel hoe ver mijn zeugmanagementsysteem toen achterbleef bij de huidige stand van de techniek."

Wat kan het zeugenmanagement systeem
De vorige zeugmanagementsystemen waren niet flexibel genoeg voor Simon Donhauser. Hij was niet in staat om de gegevens mobiel ter verwerken in de stal, maar moest altijd alles op de computer met de hand verwerken. De jonge boer klaagde hier al jaren over zonder dat er iets veranderde. Over het geheel genomen duurde het te lang voordat er oplossingen werden geboden, wanneer hij een probleem ondervond.

Dus besloot hij het zeugenmanagementsysteem PigExpert van AgriSyst uit te proberen. Na enkele telefoontjes werd de oplossing opgenomen in het Beierse digitaliseringsprogramma en werd de aankoop gesubsidieerd met 500 euro.

"Dit dekte bij lange na niet alle kosten, want toegegeven: In vergelijking met andere zeugenmanagement systemen is de PigExpert iets duurder. De jonge ondernemer bestelde ook de kleine zakcomputer voor de stal, een zogenaamde handterminal. "Het geeft me eindelijk de mogelijkheid om alle belangrijke gegevens direct in te voeren."

De handterminal is uitgerust met een 2D QR-scanner en kan UHF-oormerken lezen. "Alleen al voor de handheld heb ik zo'n € 1500,- betaald." De handterminal is waterdicht en past - in tegenstelling tot een smartphone - niet door een roostervloer. De boer betaalt ongeveer € 950 per jaar voor het software- en gegevensonderhoud van "PigExpert" in de cloud. Dit bedrag is afhankelijk van het aantal zeugen.

PigExpert is beschikbaar voor lokale installatie op computer of als cloud oplossing. Simon heeft gekozen voor de tweede optie. "Dus al mijn gegevens staan in de cloud. Dat is handig, want met mijn ID en wachtwoord heb ik toegang tot de gegevens, waar ik ook ben".

Gegevens in de cloud
Veel boeren schrikken ervoor terug om de gegevens in een cloud op te slaan. De 27-jarige deelt deze zorg niet. "Dan zou je geen gebruik kunnen maken van Wifi of Apps". Heel weinig mensen zijn zo consequent. De digitalisering in de landbouw kun je niet meer negeren. Aanvragen, de belastingaangifte - veel dingen werken nu al alleen nog maar digitaal.

Voor Simon Donhauser is PigExpert zijn geld waard. Het is intuïtief te gebruiken, zeer snel en eenvoudig. Omdat hij alle gegevens zoals werpdatum, aantal geboren biggen, inseminatiedaum of zelfs spekdikte direct in de stal kan invoeren met behulp van zijn handterminal, hoeft hij niets meer dubbel te registreren.
"Dit bespaart enorm veel tijd en papier," zegt de jonge boer. "De digitale zeugenkaart helpt me ook om de worp in balans te brengen. Hij voert het zeugnummer in zijn handterminal in en kan eenvoudig nagaan hoeveel biggen de zeug tijdens de vorige worp heeft grootgebracht en of dat er problemen zijn geweest.

Werk- of dierenlijsten voor medewerkers - Simon maakt alles aan in PigExpert en kan het uitprinten of direct naar de medewerkers sturen via e-mail. "In de tussentijd hebben de spermatubes ook een barcode. Ik scan het in en koppel de informatie aan het dier. Ik kan zelfs aangeven wie er geïnsemineerd heeft, wat waardevol is voor mijn interne evaluatie."

Bovendien is PigExpert niet alleen nuttig voor het zeugenmanagement, maar ook voor de vleesvarkens. De verkoop van biggen kan dus direct worden geboekt. Alle diertransporten gaan direct naar de HIT-database van de overheid indien gewenst.

"In mijn managementrapportage kan ik bijvoorbeeld ook de gegevens over de water of voeropname in de biggenopfok koppelen aan de bijbehorende biggengroepen. Voor dit doel kan het programma worden gekoppeld aan de meeste voersystemen. De berichten voor de antibioticabewaking kunnen ook gemakkelijk van PigExpert naar de juiste plaatsen worden gestuurd.

Uitgebreide rapportage mogelijkheden
Al met al maakt het nieuwe zeugenmanagementsysteem een veelvoud aan rapportages mogelijk, veel meer dan producten van andere aanbieders. Zo ontvangt Simon elk kwartaal een vergelijk met de AgriSyst Benchmark met daarin vergelijkbare zeugenbedrijven in het systeem. De fokkerij begeleider heeft ook toegang tot een deel van zijn gegevens. Op deze manier krijgt hij altijd de actuele fokkerij-indexen van zijn zeugen en wordt hem voorgesteld om de meest geschikte beren voor de zuivere fokkerij te gebruiken - een belangrijke service.

De service van AgriSyst is ook zeer goed, er is een lokale Duitstalige supportdesk. "Ik heb altijd een nuttig antwoord of de oplossing voor mijn probleem binnen één telefoontje ontvangen." De gegevensoverdracht van zijn oude zeugenmanagement systeem verliep ook vlot.

Plezier op het werk
Over het algemeen is het werken met zeugen en biggen erg leuk voor Simon. PigExpert en vooral de handheld dragen hieraan bij. De jonge boer wil het niet meer missen. Ondertussen heeft hij de hele boekhouding gedigitaliseerd om nog meer tijd te hebben in de stal en voor de dieren. Dit is een echte verlichting van het werk en tijdbesparing. Omdat alle invoer direct in de stal met de handterminal kunnen worden gedaan, zijn er geen "spookzeugen" meer en bespaart hij ongeveer drie uur kantoorwerk per week.

Hij houdt ook van de regelmatige management rapportages. Eenmaal per week ontvangt hij ze per e-mail. Zo heeft hij alle voor hem relevante gegevens in één oogopslag en kan hij snel zien of een parameter is veranderd. Dan weet hij dat er iets niet goed gaat. "In januari hadden we bijvoorbeeld een besmetting met leptospirose. Zonder de rapportage zou ik het niet zo snel hebben opgemerkt. ...dus ik was in staat om het probleem snel te verhelpen met de dierenarts."

In de kwartaalrapportage kan de varkenshouder zien waar hij staat ten opzichte van zijn collega's die hetzelfde managementsysteem gebruiken. De gegevens van 350.000 actieve Duitse fokzeugen zijn opgeslagen in de database. Volgens deze rapportage, heeft Simon de top 25 van de bedrijven al bereikt. Al met al heeft de overstap naar het nieuwe managementsysteem in de cloud voor de jonge boer zijn vruchten afgeworpen. Hij wil niet meer terug, voor hem geldt ook steeds meer in de stal: bye bye papierwerk!